معصومه متین نژاد | شهرآرانیوز؛ براساس آمار سازمان بهداشت جهانی، از هر ۱۰ بزرگسال در دنیا، سه نفر به فشارخون بالا مبتلاهستند، یعنی جمعیتی نزدیک به ۲ میلیارد نفر. این در حالی است که نیمی از این افراد از مشکل خود اطلاعی ندارند. برخیها هم که مطلع هستند، هیچ اقدام درمانیای دریافت نمیکنند. به عبارتی، فرق چندانی با دسته اول ندارند، غافل از اینکه فشارخون بالا علت اصلی بسیاری از بیماریهای مهم و کشنده مانند سکتههای قلبی و مغزی است.
این موضوع به اندازهای اهمیت دارد که سازمان جهانی بهداشت فشارخون بالا را قاتل خاموش یا بیصدا نامیدهاست و با نامگذاری روزی با نام «فشارخون بالا»، چندین سال است همه توجه خود را روی آگاهیبخشی به مردم برای اطلاعیابی، پیشگیری و کنترل این بیماری متمرکز کردهاست. اطلاعات این اینفوگرافی به کمک دکتر هما کاوه، کارشناس مسئول فشارخون معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد تهیه و تنظیم شده است.
۲.۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ نفر
حدود دو میلیارد و ۱۰۰ میلیون نفر در دنیا از بیماری پرفشاری خون رنج میبرند.
۴ برابر
خطر سکته مغزی در افراد مبتلا به فشار خون بالا چهار برابر افراد دارای فشارخون طبیعی است.
۲ برابر
خطر سکته قلبی در افراد مبتلا به فشارخون بالا دوبرابر افراد دارای فشارخون طبیعی است.
سال ۲۰۲۰
از هر هشت مرگ در دنیا یک مرگ بهعلت فشارخون بالاست.
براساس آمارهای سازمان جهانی بهداشت، فشارخون بالا علت ۴/۹ میلیون مرگ و ۱۶۲ میلیون سال ازدسترفته در سال ۲۰۲۰ در دنیا بوده است.
دو نفر از هر پنج نفر در منطقه مدیترانه شرقی مبتلا به فشارخون بالا هستند.
۳
فشارخون بالا سومین عامل کشنده در دنیاست.
شعار روزجهانی فشارخون در سال ۲۰۲۲
فشارخونتان را به درستی اندازهگیری و کنترل کنید تا عمر طولانیتری داشتهباشید.
ورزش و فعالیت بدنی
افراد مبتلا به فشارخون بالا باید برنامه ورزشی منظمی داشتهباشند. برای این منظور، لازم است پنج روز در هفته و دستکم ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط یا ۷۵ دقیقه فعالیت بدنی شدید داشت مانند پیادهروی، دویدن آهسته، دوچرخهسواری و شنا.
مصرف قرصهای ضدبارداری
بانوانی که از قرص ضدبارداری خوراکی استفاده میکنند، احتمال بیشتری دارد که به فشارخون بالا مبتلا شوند.
جنسیت و سن
خطر ابتلا به فشار خون بالا تا چهلوپنجسالگی در مردان شایعتر است. در چهلوپنجسالگی تا پنجاهوچهارسالگی احتمال ابتلا در دو جنس برابر و از این سن به بعد، در زنان بیشتر میشود.
اندازهگیری فشارخون
فشارخون را میتوان بهسادگی درمنزل یا در مراکز بهداشتیدرمانی با استفاده از یک دستگاه فشارسنج اندازهگیری و بهموقع شناسایی کرد. باوجود این، با یکبار اندازهگیری نمیتوان فشارخون بالا را تشخیص داد.
یک بار در سال
افرادی که فشارخون طبیعی دارند، دستکم سالی یک بار باید فشارخون خود را کنترل کنند.
ژنتیک، رژیم غذایی، سن و سبک زندگی (مصرف دخانیات و الکل، استرس، اضافه وزن و کمتحرکی، مصرف زیاد نمک و...)
بیماری یا شرایط خاص (آسیبهای کلیوی، فعالیت بیشازاندازه غدد فوق کلیوی، دیابت، اختلال غدد تیروئید، وقفه تنفسی در خواب، مصرف الکل و غذاهای ناسالم و...)
برای اندازهگیری درست فشارخون در خانه باید به این نکتهها توجه کرد:
نیمساعت قبل از اندازهگیری فشارخون نباید سیگار کشید و چای یا قهوه نوشید. همچنین نباید فعالیت بدنی شدید داشت.
بهتر است اندازهگیری فشارخون از دست راست، در وضعیت نشسته و روی صندلی با تکیهگاه مناسب صورت بگیرد.
زیردستیای که قرار است فشارخون روی آن اندازهگیری شود، بهتر است دارای تکیهگاه باشد و افقی و همسطح با قلب قرار بگیرد.
در زمان اندازهگیری فشار، زانوها نباید در حالت آویزان باشند.
پهنای بازوبند (کیسه هوای داخل بازوبند) دستگاه فشارخون باید دوسوم طول بازو از سرشانه تا آرنج، یعنی ۸۰ درصد طول بازو، باشد و طول کیسه هوای داخل بازوبند ۴۰ درصد دور بازو را بپوشاند.
با اصلاح سبک زندگی، میتوان بهراحتی از ابتلا به فشارخون بالا پیشگیری و در صورت ابتلا نیز آن را کنترل کرد. برای این منظور، لازم است این موارد را جدی گرفت:
پرهیز از درهمخوری و پرخوری و سریع غذاخوردن، پرهیز از مصرف مایعات هنگام غذاخوردن و نیمساعت قبل و دو ساعت پس از آن و پرهیز از خوابیدن بلافاصله بعد از غذاخوردن.
۲۶۰.۰۰۰ نفر
۲۵۹.۲۷۶ نفر مبتلا به فشارخون بالا هستند و از مراکز خدمات جامع سلامت، پایگاهها و خانههای بهداشت استان (مناطق زیرپوشش دانشگاه علومپزشکی مشهد) مراقبتهای درمانی دریافت میکنند که از این تعداد ۱۳۵.۷۵۲ نفر ساکن مشهد هستند.